E Harfi İle Başlayan Osmanlıca Terimler, 47. Sayfa

Osmanlı Terimleri Sözlüğü

Edeb-i muâşeret Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, (Bak: Âdâb-ı muaşeret)

Edeb-i ubudiyyet Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Kulluk edebi.

Edebî Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Edebe dâir. Güzel söylenmiş yazı. Edebiyata âit. Ehl-i edebe, terbiyeli, ahlâklı ve edebli olanlara dâir ve edebe mensup ve müteallik.

Edebiyat Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Düşünce, duygu veya herhangi bir hakikatı veya herhangi bir fikri yazı veya sözle, manzum veya nesir halinde güzel şekilde ifâde san'atı. Bu san'atla uğraşan ilim kolu. * Edebiyata âit yazıları toplayan kitap.Edebiyatın sözlük anlamından biri de edebe, yani terbiyeye uygun söz söylemektir. Demek ki edebiyatçı edepli olmalı, edepsizce söz ve yazılar edebiyat olamaz.(Edebiyatta vardır üç meydan-ı cevelân; onlar içinde gezer, haricine çıkamaz: Ya aşkla hüsündür, ya hamâset ve şehâmet, ya tasvir-i hakikat. İşte yabani edebse hamâset noktasında hakperestliği etmez.Belki zâlim nev-i beşerin gaddarlıklarını alkışlamakla kuvvet-perestlik hissini telkin eder. Hüsün ve aşk noktasında, aşk-ı hakiki bilmez.Şehvet-engiz bir zevki nefislere de zerkeder. Tasvir-i hakikat maddesinde, kâinata san'at-i İlâhî suretinde bakmaz;Bir sıbga-i Rahmanî suretinde göremez. Belki tabiat noktasında tutar, tasvir ediyor; hem ondan da çıkamaz.Onun için telkini aşk-ı tabiat olur. Maddeperestlik hissi, kalbe de yerleştirir; ondan ucuzca kendini kurtaramaz.Yine ondan gelen, dalâletten neş'et eden ruhun ıztırabatına, o edepsizleşmiş edeb (müsekkin, hem münevvim); hakiki fayda vermez. S.)

Edebiyat yapmak Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Mc: Güzel ve uzun uzun sözlerle mevzu dışına çıkarak konuşmak.

Edebiyat-i cedide Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, 1896 - 1901 tarihleri arasında Avrupa te'siri ile meydana gelen edebiyat cereyanına verilen isim. Yeni edebiyat. Servet-i Fünun Edebiyatına verilen ad.

Edebiyyun Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Edebiyatçılar. Edebiyatla uğraşanlar.

Edeme Osmanlı teriminin Türkçe karşılığı, Derinin iç yüzü. (Dış yüzüne "beşere" derler.)